Korzyści płynące z badania (np. postawienie prawidłowej diagnozy, kontrola efektów leczenia) zazwyczaj przeważają nad niewielkim ryzykiem. Chociaż dawki stosowane w badaniu są niskie, każde napromieniowanie niesie ze sobą ryzyko większego prawdopodobieństwa rozwoju nowotworów w przyszłości. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym zaleca się wykonanie badania w pierwszych 12 dniach cyklu, gdyż promieniowanie może spowodować uszkodzenie płodu.
Jeśli podczas badania stosowany jest środek kontrastowy, mogą wystąpić reakcje alergiczne, od łagodnych (wysypka, świąd) po ciężkie, zagrażające życiu. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić inne powikłania, takie jak uszkodzenie nerek, wymioty.
Uwaga! Na badanie tomografem komputerowym wymagane jest skierowanie lekarskie, także w przypadku badania komercyjnego.
Czas badania: 10-20 minut
Czas przygotowania do badania: do godziny (w zależności od rodzaju badania)
Przeciwwskazania: ciąża lub jej podejrzenie, uczulenie na jod/kontrast jodowy
Przygotowanie:
- na badanie należy zgłosić się w luźnej odzieży bez żadnych elementów utwardzanych i metalowych (np. cekiny, zamki, guziki, klamry, zapinki, fiszbiny w staniku, szelki, paski, skuwki);
- w oczekiwaniu na badanie należy zdjąć biżuterię i elektronikę;
- przed badaniem należy wypełnić ankietę;
- należy dostarczyć dotychczasowo wykonane badania.
Badanie z kontrastem:
Po podaniu kontrastu mogą wystąpić niepożądane reakcje takie jak: zaczerwienienie w miejscu podania lub krwiak, uczucie duszności, zawroty głowy, zaburzenia smaku, świąd, uderzenia gorąca, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, bóle głowy, nudności, wymioty, biegunka, nagła zmiana ciśnienia tętniczego, obrzęk twarzy, obrzęk krtani, skurcz oskrzeli, zatrzymanie oddechu, wstrząs, zatrzymanie czynności serca. Są to sytuacje rzadkie, ale w celu wyrażenia świadomej zgody pacjent musi zostać o nich poinformowany.
Dzień przed badaniem oraz w pierwszej dobie po podaniu środka kontrastowego zaleca się wypicie około 2 litrów wody, a w przypadku wystąpienia niepokojących objawów zaleca się niezwłoczne zgłoszenie do lekarza.
O zasadności podania środka kontrastowego decyduje lekarz radiolog w dniu badania. W szczególnych przypadkach lekarz nadzorujący może zdecydować o konieczności ponownego wykonania badania w celu dokładniejszej oceny.
Na badanie tomografem komputerowym należy dostarczyć:
- skierowanie oraz dokument tożsamości (do wglądu);
- dokumentację wszelkich posiadanych implantów i wszczepów metalowych (paszporty, wypisy szpitalne), aby potwierdzić ich bezpieczeństwo w systemie MRI;
- aktualną masę ciała i wzrost;
- dotychczasową dokumentację medyczną związaną z wykonywanym badaniem, np.:
- wcześniejsze badania do porównania (w szczególności wykonywane poza naszą placówką);
- opisy lekarskie, płyty CD/DVD, dokumentacja związana z badaną okolicą i rozpoznaniem.
Na badanie z kontrastem należy dostarczyć:
- wynik badania kreatyniny:
- nie starszy niż sprzed 30 dni dla osób bez współistniejących chorób nerek (GFR > 60);
- nie starszy niż sprzed 7 dni dla osób o obniżonym GFR, z uszkodzeniem lub przewlekłą niewydolnością nerek.
- 1-2 litry wody niegazowanej (do wypicia po badaniu).
W dniu badania
- należy przyjąć zwykle zażywane leki;
- należy ubrać luźną odzież bez elementów utwardzanych i metalowych (np. cekiny, zamki, guziki, klamry, zapinki, fiszbiny w staniku, szelki, paski, skuwki) łatwa do zdjęcia i założenia, jeśli badanie tego wymaga;
- osobom niepełnoletnim lub ubezwłasnowolnionym musi towarzyszyć rodzic lub opiekun prawny;
- jeśli istnieje ryzyko ciąży, należy wykonać test ciążowy.
Na badanie z kontrastem:
- należy być na czczo co najmniej przez 6 godzin (4 godziny dla pacjentów z cukrzycą);
- pacjent dba o dobre nawodnienie przyjmując wodą niegazowaną;
- pacjent dostarcza szczegółowe informacje o posiadanych uczuleniach, ostatnim podaniu kontrastu;
O zasadności podania kontrastu decyduje lekarz radiolog nadzorujący badanie – stąd warto przygotować się na kontrast także w przypadku badania bez kontrastu.
Przed badaniem
- pacjent uzupełnia ankietę i konieczne zgody;
- zdejmuje biżuterię i elektronikę, wszelkie elementy metalowe;
- zgłasza wszelkie wątpliwości i znane przeciwwskazania do wykonania badania, w szczególności dotyczące ciał metalicznych;
- pacjentka w ciąży lub podejrzewająca ciążę koniecznie informuje o tym personel!
Badanie z kontrastem:
- Zakładane jest wkłucie dożylne (wenflon);
- Przeprowadzany jest wywiad;
- Pacjent uczulony na kontrast jodowy koniecznie informuje o tym personel przed założeniem wkłucia.
Po badaniu
- Pacjent może otrzymać w rejestracji płytę z badaniem oraz informację o możliwym odbiorze wyników i przybliżonym terminie opisu;
- Pacjent może wypełnić ankietę satysfakcji dostępną w rejestracji.
Badanie z kontrastem:
- Po podaniu kontrastu pacjent pozostaje pod obserwacją personelu przez 30 minut;
- Wskazane jest, aby przez kolejne dwa dni wypić dodatkowo około 2 litrów wody, a w przypadku wystąpienia niepokojących objawów zaleca się niezwłoczne zgłoszenie do lekarza;
- U pacjentów z cukrzycą z towarzyszącą niewydolnością nerek, w przypadku przyjmowania leku zawierającego metforminę zalecane jest jego odstawienie na 48h po badaniu.
